Yunanistan’ın en büyük takımlarından birisi olan AEK, bu sene 100. yılını kutlayacak.
AEK bir Atina takımı olarak bilinse de aslında bir İstanbul kulübü.
Beyoğlu (Pera) sokaklarında kurulan AEK’in açılımı ise İstanbul Atletik Birliği.
Anadolu’dan Atina’ya göç etmek zorunda kalan Rumların tutundukları takım olan AEK’in bir asırlık hikayesini birlikte inceleyelim.
Ülkemizde varlığını sürdüren ve mazileri 100 yılı aşan köklü İstanbul kulüplerimizi biliyoruz. Ancak bu sene bir başka İstanbul kulübü de 100. yılını kutlamaya hazırlanıyor. O kulübün adı AEK.
İstanbul Atletik Birliği olarak kurulan bu kulübün kökenleri 1914 yılında kurulan Beyoğluspor’a dayanıyor. Kostas Vasiliadis ve birkaç arkadaşının girişimiyle Pera Kulübü adıyla, İstanbul’daki Rum azınlıklarının kulübü olarak adını duyurdu. İstanbul liginde müsabakalara çıkmaya başladı.
Ancak Türk Kurtuluş Savaşı’nın gerçekleştiği 1919-1922 yıllarında kulübün de birçok maçı olaylı geçti.
Olaylı maçların getireceği sorunlardan çekinen Pera oyuncuları ve yöneticileri, 1922’de Türkiye’yi terk ettiler ve 1924 yılında Atina’da AEK kulübünü kurdular.
Atina, mübadele ile birlikte İstanbul ve Anadolu’dan gelen Rumlarla dolup taşmıştı. Anadolu’dan gelen bir milyona yakın Rum, Yunanistan’da şehirlerin yapısını önemli ölçüde etkiledi. Başkent Atina’ya da binlerce Anadolu muhaciri gelip yerleşti. Atina’ya yerleşen İstanbullu Rumlar, burada ‘yeni şehir’ isimli bir semt kurdular. Takımlar AEK’yı da bir İstanbul hatırası olarak burada büyüttüler.
Günümüzde AEK takım otobüsünde, Anadolu’da Rumların yaşadığı bölgelerin isimleri yazmaya devam ediyor. AEK, Anadolu’dan Yunanistan’a göç eden muhacirlerin kulübü olarak öne çıkıyor.
AEK takımı bu özelliklerinden dolayı Yunanistan’da ciddi ayrımcılıklara maruz kaldı. Atina’nın diğer kulüpleri Panathinaikos ve Olimpiakos, AEK’ya ‘Türk Takımı’ taraftarlarına da ‘Türk Tohumu’ diyerek aşağılamaya çalıştı.
AEK buna rağmen sürekli olarak gelişerek Yunanistan’ın en büyük kulüplerinden birisi olmayı başardı.
Fenerbahçe’nin ve Türk futbolunun en büyük efsanelerinden Lefter Küçükandonyadis de AEK’nın öncülü olan Beyoğluspor’da futbola başlamış bir isim.
İstanbullu bir Rum olan Lefter’e sahip çıkan AEK taraftarları, Lefter’in vefatı sonrası tribünlere Türkçe olarak ‘Ver Lefter’e Yazsın Deftere’ yazarak İstanbul’a selam gönderdiler.
AEK bugün dahi Türkiye’ye yönelik hatıralarını ve köklerini özlemle anmaya devam ediyor.
AEK’nın yeni stadının ismi de kulübün İstanbul köklerine atıf yapılarak “Ayasofya Stadı” oldu. 2024 Konferans Ligi finali bu stadyumda oynanacak.
Beyoğluspor yöneticileri, Atina’ya taşınıp kulübü AEK ismiyle burada sürdürseler de İstanbul’da Beyoğluspor adıyla bir kulüp daha varlığını sürdürüyor.
Kulübün kurucularının ve çoğu sporcusunun Atina’ya taşınmasıyla büyük güç kaybeden Beyoğlu takımı, buna rağmen bir şekilde hayatta kalmayı başardı.
Günümüzde Beyoğluspor, İstanbul ikinci amatör liginde mücadele ediyor.
Futbol dışındaki branşlarda ise daha başarılı bir grafik ortaya koyuyorlar.
100. Yılını kutlamaya hazırlanan AEK takımı, tüm kutlama mesaj ve kartpostallarında İstanbul’u anımsamaya devam ediyor.
AEK futbolun yanı sıra basketbol, atletizm, voleybol branşlarında da faaliyetlerini sürdürüyor. Kulübün renkleri olan sarı siyah ise hafızayı ve kaybı temsil ederek kulübün hüzünlü geçmişine atıf yapıyor. AEK’nın basketbol takımı 1968 yılında Avrupa Şampiyonu olarak tarihi bir başarıya imza attı.
